Dương Xuân Trinh
HLVN - Chúng tôi vừa nhận được bài viết này từ ông Dương Xuân Trinh viết về thú vui chơi chim cu gáy. Thành thực cám ơn ông Dương Xuân Trinh đã gửi bài đóng góp cho trang Hoa Lan Việt Nam.
Mấy người chúng tôi ở Hội sinh vật cảnh Hà Nội, nấn ná mãi mới thu xếp được một buổi thăm trại chim ở Thanh Văn, Thanh Oai, Hà Nội. Anh Sơn mê cu gáy, Uỷ viên thường trực của Hội Chim cu gáy Hà Nội, lại là người đồng sáng lập ra trại chim này đưa chúng tôi đi. Cùng đi còn có ông Mai Xuân Mấm, chủ tịch của Hội cu gáy.
Lập ra một trang trại nuôi chim hoang dã lúc này, đúng là một việc cần thiết, tạo ra mô hình của nền nông nghiệp mới.
Hội Thi Chim Cu GáyXã hội loài người phát triển rất nhanh, nên yêu cầu phải tăng nhanh số lượng thực phẩm, đồng thời đòi hỏi cao cả về chất lượng. Những bữa ăn sang trọng, những đêm chiêu đãi, không chỉ dùng các loại thịt cá, chăn nuôi quanh vườn như trước, mà cần có thịt của các loài động vật hoang dã. Nhu cầu quá nhiều, sinh sản trong thiên nhiên chưa đáp ứng, nên nhiều loài đang bị nguy cơ diệt chủng.
Trang trại của anh Sơn mê cu gáy chủ yếu là nuôi 1000 chim cu gáy sinh sản, nhiều chim câu, vịt trời và vài đôi công.
Chim cu gáy sống từng cặp, trong đàn, có tổ riêng. Chúng rất cần không gian rộng lớn, có ánh sáng mặt trời, có cành cây để đua nhau nhảy nhót và gù gáy.
Trước vườn cây của trại có treo vài chục lồng nuôi riêng từng con chim gáy. Ông Mấm chỉ từng con đang hót và giới thiệu các âm của chúng như: thổ đồng, thổ bầu, con kia đồng pha, pha kim, và con này có âm kim pha đồng v.v...
Chúng tôi mới ở mức độ thấy chim cu gáy hót là rất hay thôi, nhưng phân loại thì khó quá.
Đúng là thú chơi loài chim đồng quê, rất tao nhã, tinh vi này của dân tộc ta, có tới hàng nghìn năm rồi.
Chim Cu gáy sống chung thuỷ, từng đôi, có trống, có mái. Mỗi lứa đẻ 2 trứng, phân công nhau ấp ngày đêm, chừng 13-15 ngày, chim con nở. Sau đó bố mẹ chúng nuôi thêm 15 ngày nữa. Như vậy mỗi lứa chim chừng 40-45 ngày. Chim hoang dã đẻ ít lứa hơn. Vì chúng phụ thuộc vào các mùa gặt lúa, kê v.v... Chim nuôi trong trại, mỗi năm đẻ 6 lứa.
Ngày nay người ta bẫy chim cu gáy bằng lưới, bằng chim mồi, và bắn bằng nhiều thứ súng, súng bắn chim, súng cao xu và cả đạn ria, nên số chim giảm rất nhanh, hiếm gặp được chim trong tự nhiên. Chim cu gáy được tôn là món ăn đặc sản, đồng thời cũng được xếp vào hàng chim "tứ đại danh ca" của thiên nhiên Việt Nam (sơn ca, hoạ mi, chích choè, cu gáy).
Nuôi một đôi cu gáy từ lúc mới tách khỏi bố mẹ cho đến 6 tháng, có thể biết hót, có thể lập tổ sinh sản, chỉ cần cho chúng ăn khoảng 1,2kg thóc/tháng. Nhưng giá trị của chúng được tính bằng tạ thóc. Tuy vậy, không phải là việc dễ dàng!
Anh Sơn vui thích kể lại cho chúng tôi nghe về chuyện con "Sấm Rền".
- Cháu tham dự Hội thi chào mào ở Đà Nẵng. Tình cờ có một bác thấy tên (biệt danh) cháu là "Sơn mê cu gáy" nên bác nói là ở Quảng Ngãi có một người có một cu gáy rất hay. Ai hỏi mua cũng không bán. Bác ấy rất nhiệt tình đưa cháu đến Quảng Ngãi và đến nhà bác có chim cu hay.
Cháu nghe con chim này hót hơn một giờ liền "lịm đi" không chê nó được điểm nào. Một con chim gáy đủ giọng, đủ âm, hiếm quá. Cháu nghĩ phải mua thôi! Có người trả tới 5.000 đô rồi - Ông chủ chim vẫn không bán - Nhà cửa thì tuyềnh toàng. Cháu kiên trì nói chuyện và thấy bà chủ muốn bán để sửa nhà và mua xe máy. Cháu bàn chuyện chữa bệnh cho cu gáy. Rồi bàn cả chuyện bảo vệ chim không bị mất trộm cũng rất khó vì không thể cất vảo tủ kín được v.v...
Cuối cùng ông chủ không nói gì, và ra đứng ở cửa. Bà chủ đồng ý bán cho cháu trăm hai (120).
Bà chủ thì vui vui đếm tiền. Lúc cháu mang lồng chim đi, ông bắt tay cháu, nhưng rất buồn. Chắc là thương nhớ con chim mà ông đặt tên là Sấm Rền này.
Chúng tôi đều hỏi lại ngay: 120 gì?
* Anh Sơn cười: 120 triệu đấy ạ!
Trời! 120 triệu đồng một con chim cu gáy!!!
Chúng tôi khẽ bàn tán, con chim cu mồi giỏi, dụ cho chủ bắt được hàng chục con chim oai hùng nhất cũng chỉ bán được năm, mười triệu thôi. Có con được trả tới 20 triệu. Hiện nay một con chim chỉ bằng tiếng hót thôi giá tới 120 triệu!
Anh Sơn nói tiếp: Cháu mang con chim về vào buổi sáng, chiều cháu mời anh Trung Hiếu, nghệ sĩ ưu tú điện ảnh đến thưởng thức tiếng hót của con Sấm Rền.
- Anh ngồi nghe hơn một giờ liền, rồi nói một cách rất dứt khoát: Sơn ơi! chú nợ anh một con chim cu gáy. Chú còn nhớ chứ? Vậy con chim này là của anh đấy! Không bàn cãi lôi thôi!
- Đắng cay quá! Nhưng anh ấy cho cháu được bạn bè với nó thêm một ngày nữa. Tình nghĩa của cháu và anh Trung Hiếu, không bao giờ tính bằng tiền, mà chỉ bằng những gì quý hoá, thiêng liêng. Đúng là cháu có hứa tìm cho anh một con chim cu gáy hay nhất!
- Mấy hôm sau, anh Trường Cây, người được dân chơi cây cảnh nghệ thuật cả nước biết đến tài năng từ lễ hội Nghìn năm Thăng Long Hà Nội, gọi điện cho cháu.
- Sơn ơi! có người bán cho anh con chim này 20 triệu đồng, có mua được không? Anh cho con chim nó hót vào điện thoại di động.
- Cháu nghe nó hót 3 lần, cúc cù cu, cu cu đúng chỉ 3 lần, cháu hỏi lại ngay: Anh Trung Hiếu có ở đấy không ạ?
Thế là cháu nghe thấy tiếng cười rất to của cả anh Trung Hiếu và anh Trường - Sau một lúc anh Trường nói với cháu:
- Con Sấm Rền của cậu phải được tôn là Thần Điểu - 120 triệu là quá rẻ - 500 triệu cũng đáng.
- Tuyệt vời! Mấy chục năm kén chim hót - chưa gặp con nào hót được như con này! Cậu nhường cho Trung Hiếu, nó vui sướng lắm đấy, nó cám ơn lắm đấy! Đúng là quý nhân tìm được quý vật!
Chúng tôi nghe được câu chuyện thi cu gáy ở Thái Lan rất khoa học. Vì là cuộc thi do Hoàng Gia tổ chức cho Quốc Điểu.
Trên bãi rộng, có hàng trăm cột cao, đỉnh mỗi cột có một lồng cu gáy.
Tại một phòng kín khá xa có đông người theo dõi cuộc thi hót của chim nhốt trong các lồng ở đỉnh các cột, bằng các phương tiện hiện đại.
Những năm trước, chủ của chim hót hay nhất được thưởng một cái ôtô, ngày nay có tin đồn là con chim hót hay nhất mang về cho chủ một căn biệt thự tại BangKok.
Đánh giá tiếng hót của chim cu gáy có bao nhiêu cung bậc?
Chúng tôi nuôi vài con chim, thấy hay hay, vui thích mỗi khi chim hót. Khi chim hót, đang làm việc gì cũng ngừng tay lại lắng nghe. Đi vắng lâu lâu thấy nhớ tiếng chim bâng khuâng, da diết.
Những cao thủ Việt Nam, Thái Lan có thể phân biệt rõ từng con, phân loại rõ ràng có con chim này giá trị gấp 10, gấp 100, gấp 1000... con khác.
Còn nhà thơ Chế Lan Viên coi tiếng hót của chim cu gáy là hai thứ quý nhất:
Tiếng chim hót như Tình ái, như Thơ
Nhà thơ nghe chim hót như vang vọng từ trong lịch sử
Tiếng chim hót nghe từ thuở xa xửa xa xưa
Từ sông Thương đôi dòng, Vọng phu hoá đá
Tiếng chim như thuở Bình Ngô, từ thuở Hai Bà
Tiếng chim hót ca ngợi tinh thần bất khuất của dân tộc.
Ở xứ nghìn năm chiến tranh. Vạn ngày trận mạc
Để yên lòng người, thì con chim hót
Cho kẻ ra đi, cho kẻ đợi chờ
Bom đạn ngất trời thì đã sao đâu?
Chim cu gáy, sự vật tuần hoàn theo quy luật
Chim cu gáy thì xanh rờn cỏ mọc
Đỏ trái chín, cành cao, cành thấp
Thì anh lại yêu em như thuở ban đầu
Chỉ mấy tiếng cúc cù cu, cu cu của con chim hoang dã nhưng đã tạo ra bao cách suy tôn của con người.
3/2013
URL của bài:
http://www.hoalanvietnam.org/Article.asp?ID=1107In ngày: 05/08/2013
Xem các bài viết
,con này mới mua ngày 3/2/2013 chủ nói cà lăm ròng
Trang chủ
Trợ giúp
Tìm kiếm
Lịch
Đăng nhập
Đăng ký